De versmelting van staat en economie
In een ver verleden was de theocratie een gebruikelijke ordening van de samenleving. Het samenleven werd bepaald vanuit een religieuze inhoud en hiërarchie.
Na een lange periode van rivaliteit tussen geestelijke en wereldlijke macht leidde het ontstaan van de moderne staat in Europa tot een sociale ordening waarin het religieuze naar de achtergrond werd gedrongen. Zo bevrijdde de staat in zekere zin ook het onderwijs, de wetenschap en de kunst van de bevoogding van de kerk. Een belangrijke voorwaarde voor de vrije ontwikkeling van het individu.
Inmiddels is de vrijmakende invloed van de staat weer verleden tijd. Dat is een gevolg van de verstrengeling van staat en economie. De versmelting van deze twee, die elkaars belangen tot de hunne maken, is een directe aantasting - niet alleen van de vrije ontwikkeling van onderwijs, wetenschap, kunst en van de vrije ontwikkeling van het individu, maar ook van de broodnodige verdere ontwikkeling van de democratie.